Kocioł zgazowujący drewno "produkuje" gaz drzewny, który następnie jest w nim spalany. Wykorzystuje zjawisko pirolizy, tzn. spala gazy powstałe w trakcie termicznego rozkładu drewna z niedoborem tlenu.

Kocioł zgazowujący to najbardziej wydajny kocioł na drewno. Zgazowanie drewna zachodzi wewnątrz górnej komory kotła, następnie gaz drzewny przedostaje się przez warstwę żaru i w efekcie trafia do dyszy palnikowej gdzie mieszany jest z powietrzem. Mieszanina zapala się już w dyszy a dopala w ceramicznej komorze umieszczonej w dolnej części kotła (popielniku). Zgazowanie drewna odbywa się w jednej przestrzeni, a cały proces zgazowania zachodzi w pięciu strefach w zależności od temperatury.

Etapy produkcji gazu i spalania w kotle zgazowującym drewno:

Proces zgazowania drewna

- Suszenie drewna - z paliwa uwalniana jest woda zawarta w drewnie.
- Zgazowanie (karbonizacja) - wzrasta temperatura suchego drewna, w związku z czym uwalnia się gaz.
- Utlenianie - zachodzi tutaj klasyczne spalania, podczas którego uwalnia się ciepło. W warstwie utleniania znajduje się już węgiel drzewny i dochodzi do łączenia doprowadzonego tlenu z węglem.
- Redukcja - w tej warstwie znajduje się tylko wyżarzony węgiel drzewny, w którym dochodzi do wyższego stopnia rozkładu smoły i redukcji tlenku węgla.

Kocioł zgazowujący - przybliżony skład chemiczny wyprodukowanego gazu drzewnego

- 47% azotu N
- 23% tlenku węgla CO
- 18% wodoru H2
- 10% dwutlenku węgla CO2
- 2% acetonu CH3COCH3

Właściwości gazu drzewnego

- wartość opałowa: ok. 4.61 - 5.86 MJ/m³
- granica wybuchowości: 4.5 - 35% (mieszanina z powietrzem)
- temperatura zapłonu: 560°C
- gęstość: 0.35 - 0.6 kg/m³
- charakterystyka: palna i wybuchowa mieszanina gazów, lżejsza od powietrza, koloru szarego o charakterystycznym zapachu, dzięki zawartości wodoru i metanu posiada dobre właściwości spalania.

Wybierając piec zgazowujący, należy liczyć się z tym, iż nie można w nim palić węglem, czy ekogroszkiem, a piece te przeznaczone są tylko do palenia drewnem.

Dzięki temu, że posiadają duże drzwiczki, oraz sporą komorę, większe niż w przypadku innych pieców, można w nich palić polanami drewna większych rozmiarów.

Takie rozwiązanie pozwala na uzyskanie dłuższej stałopalności, co w przypadku kotłów na paliwo stałe jest bardzo ważną cechą, która wpływa na lepszą pracę i wydajność urządzenia.

Kotły zgazowujące działają na zasadzie podobnej jak piece gazowe, bowiem w nich ciepło uzyskuje się poprzez akumulację i zgazowanie drewna.

Kotły takie nie posiadają standardowego dużego rusztu, jak w przypadku pieców na węgiel, czy ekogroszek.

Na dnie komory spalania, na jej środku znajduje się pionowa dysza palnika w formie otworu, w której następuje zgazowanie drewna oraz spalany jest gaz drzewny.

Komora dyszy palnikowej dodatkowo wyposażona jest w zabezpieczającą przed wysoką (do ok. 1400st. Celsjusza) temperaturą obudowę z płyt z szamotu, lub w specjalną kształtkę z ceramiki.

Takie rozwiązanie pozwala również na akumulację uzyskiwanego w piecu ciepła, oraz uzyskanie wysokiej temperatury spalania, co tym samym zwiększa znacznie jego sprawność i wydajność.